หมอคลายข้อสงสัย ทำไมถึงรู้สึกวิงเวียนและมึนงงตอนเกิดแผ่นดินไหว?

     เวลามีแผ่นดินไหว ร่างกายอาจรู้สึก เวียนหัวหรือเสียการทรงตัว เพราะระบบการรับรู้สมดุลของร่างกาย (vestibular system) ในหูชั้นในได้รับผลกระทบจากการเคลื่อนที่ของพื้นดิน ซึ่งทำให้เกิดความสับสนระหว่างสิ่งที่ร่างกายรับรู้กับสิ่งที่ดวงตาเห็น

สาเหตุหลักที่ทำให้เวียนหัวเมื่อเกิดแผ่นดินไหว

1.  ระบบการทรงตัวในหูชั้นใน (Inner Ear - Vestibular System) ได้รับผลกระทบ

     หูชั้นในมีอวัยวะที่ช่วยควบคุมสมดุล หากพื้นเคลื่อนที่แบบไม่คาดคิด สมองอาจประมวลผลข้อมูลผิดพลาด ทำให้รู้สึกเหมือนตัวโยกไปมา

2.  ความไม่สอดคล้องของประสาทสัมผัส (Sensory Mismatch)

     ดวงตาอาจมองเห็นสิ่งรอบตัวนิ่งอยู่ แต่หูชั้นในรับรู้แรงสั่นสะเทือน สมองจึงสับสนว่าร่างกายเคลื่อนไหวหรือไม่ ซึ่งส่งผลให้เกิดอาการคล้ายเมารถหรือเมาเรือ

3.  ระบบไหลเวียนโลหิตและความดันโลหิตเปลี่ยนแปลง

     เมื่อเกิดแผ่นดินไหว ร่างกายอาจมีปฏิกิริยาตอบสนอง เช่น หัวใจเต้นเร็วขึ้น หรือความดันโลหิตเปลี่ยนแปลง ทำให้รู้สึกเวียนหัว

4.  ความเครียดและความตื่นตระหนก (Anxiety & Panic Response)

     แผ่นดินไหวเป็นเหตุการณ์ไม่คาดคิดที่อาจทำให้เกิดความกลัวหรือเครียด ฮอร์โมนอะดรีนาลีน (Adrenaline) ถูกหลั่งออกมา ส่งผลให้เกิดอาการมึนหัวหรือเวียนหัวได้

วิธีลดอาการเวียนหัวระหว่างหรือหลังแผ่นดินไหว

• นั่งหรือนอนลง เพื่อลดการเสียสมดุล
• โฟกัสที่วัตถุคงที่ เช่น กำแพงหรือพื้น เพื่อช่วยให้สมองปรับสมดุล
• หายใจลึก ๆ และช้า ๆ เพื่อลดความเครียด
• ดื่มน้ำ เพื่อช่วยรักษาระดับของเหลวในร่างกาย
• พักผ่อนให้เพียงพอ หากยังรู้สึกเวียนหัวหลังจากเหตุการณ์ผ่านไป

หากอาการเวียนหัวรุนแรงมาก หรือไม่หายหลังจากแผ่นดินไหว ควรพบแพทย์เพื่อตรวจสอบว่ามีปัญหาด้านหูชั้นในหรือความผิดปกติอื่น ๆ หรือไม่