โรคท้องร่วงในเด็ก ภาวะที่พบบ่อยในช่วงฤดูร้อน

     อุจจาระร่วง (Diarrhea) เป็นโรคที่เกิดขึ้นได้ในทุกช่วงวัย อุณหภูมิในสิ่งแวดล้อมที่สูงขึ้นในช่วงฤดูร้อน ส่งผลให้แบคทีเรียที่ก่อโรคท้องร่วงเจริญเติบโตและแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ยังมีเชื้อไวรัสชนิดต่าง ๆ เช่น โนโรไวรัส ที่ทำให้เกิดการติดเชื้อทางเดินอาหารเช่นกัน

การดื่มน้ำไม่สะอาด อาหารไม่สุกดี อาหารค้างคืน หรือไม่ล้างมือก่อนรับประทานอาหาร ก็ทำให้เด็กมีโอกาสติดเชื้อได้ง่ายมากขึ้น โดยเด็กจะมีอาการท้องเสียมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน และเป็นนานหลายวัน ในบางรายมีเลือดปนมาในอุจจาระ ซึ่งควรรีบไปพบแพทย์

อาการท้องร่วงเฉียบพลัน

• ท้องเสียต่อเนื่องนานเกิน 3 วัน (ในบางรายมีเลือดปน)
• ปวดศีรษะ มีไข้ คลื่นไส้ อาเจียน
• ปวดท้องบิดเกร็ง
• ในบางรายอาจมีผื่นขึ้น
• มีภาวะขาดน้ำ เช่น ปากแห้ง อ่อนเพลีย ไม่มีแรง ชีพจรเต้นเร็ว ปัสสาวะลดลง

สาเหตุของการถ่ายที่ผิดปกติ

• การติดเชื้อ โรต้าไวรัส, แบคทีเรียซัลโมเนลลา
• อาหารเป็นพิษ สารพิษจากเชื้อแบคทีเรีย ที่ปนเปื้อนในอาหาร
• การแพ้อาหาร
• อื่น ๆ เช่น โรคลำไส้แปรปรวน โรคโครห์น โรคลำไส้อักเสบเป็นแผล และโรคเซลิแอค

การรักษาที่เหมาะสมคือ “การดื่มน้ำเกลือแร่ทดแทน และไม่ควรใช้ยาหยุดถ่าย”

เมื่อเด็กหรือผู้ป่วยมีอาการท้องเสียรุนแรง จะทำให้ร่างกายขาดน้ำ ดังนั้นการดื่มน้ำเพื่อทดแทนน้ำที่ถูกขับออกไปจะช่วยให้ร่างกายอ่อนเพลียน้อยลง รวมถึงรักษาควบคู่กับยารักษาตามอาการชนิดอื่น

• ผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรงผู้ป่วยสามารถดื่มเกลือแร่เพื่อทดแทนน้ำและเกลือแร่ที่สูญเสียไป
• ถ้าอาการท้องเสียมีอาการไม่มาก แนะนำให้หลีกเลี่ยงการรับประทานยาหยุดถ่าย เพราะจะทำให้ของเสียหรือเชื้อโรคจะยังคงสะสมอยู่ในลำไส้
• ควรรับประทานอาหารอ่อน ๆ ย่อยง่าย 
• หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหาร ที่มีผลิตภัณฑ์นมเป็นส่วนประกอบ งดอาหารรสจัดและของหมักดอง
• ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง ควรไปพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัย และได้การรักษาที่ถูกต้อง

'วัคซีนโรต้า' เสริมเกราะป้องกันแก่ลูกน้อย

แม้ไม่มียาเฉพาะสำหรับใช้รักษา ทว่าปัจจุบันแพทย์นิยมใช้วัคซีนโรต้าซึ่งเป็นวัคซีนสำหรับเด็กชนิดหยอดเพื่อทุเลาความรุนแรงจากไวรัส โดยทั่วไปแบ่งการใช้อยู่ 2 รูปแบบสำหรับเด็กที่มีอายุตั้งแต่ 6 สัปดาห์เป็นต้นไป  

• Type I หยอด 2 ครั้ง อายุที่แนะนำ 2 และ 4 เดือน
• Type II หยอด 3 ครั้ง โดยหยอดครั้งสุดท้ายภายในอายุ 8 เดือน    

หมายเหตุ: ควรเว้นระยะอย่างน้อย 4 สัปดาห์/ครั้ง

“กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ” ช่วยป้องกันโรคท้องเสียได้

• หลีกเลี่ยงอาหารค้างคืน ควรรับประทานอาหารปรุงสุกใหม่ ๆ
• ควรใช้ช้อนกลางในการรับประทานอาหาร
• ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่ หรือฉีดสเปรย์แอลกอฮอล์