เด็กเล็กท้องเสีย ดื่มนมได้ไหม? ควรเลือกแบบไหนให้เหมาะสม

     อาการท้องเสียในเด็กเล็กเป็นเรื่องที่พบได้บ่อยและทำให้พ่อแม่กังวลใจ โดยเฉพาะเมื่อเด็กยังอยู่ในวัยที่ต้องดื่มนมเป็นหลัก หลายคนอาจสับสนระหว่าง "อุจจาระเหลว" และ "ท้องเสีย" ซึ่งมีความแตกต่างกัน ทั้งนี้พ่อแม่ควรหมั่นสังเกตลักษณะอุจจาระปกติของลูก เพราะถ้ามีลักษณะแตกต่างไปจากเดิม หรือหากมีอาการผิดปกติ ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติม

ความแตกต่างระหว่างอุจจาระเหลวและท้องเสีย

1.  อุจจาระเหลว

     อุจจาระของเด็กที่ได้จากการทานนมแม่หรือเด็กเล็กที่ยังทานนมผสมจะมีลักษณะนิ่มหรือเหลวเป็นปกติ

2.  ท้องเสีย

อุจจาระจะมีลักษณะเหลวมากผิดปกติ โดยถ่ายอย่างน้อย 3 ครั้งต่อวัน หรือถ่ายเป็นน้ำ/ถ่ายเป็นมูกเลือด 1 ครั้งขึ้นไป นอกจากนี้อาจมีอาการอย่างใดอย่างนึงร่วมด้วย

• ปวดท้อง กินอาหารได้น้อยลง
• งอแง ซึม ไม่ร่าเริง
• ไข้สูงและอาเจียน
• ปัสสาวะน้อย สีเข้ม

สาเหตุท้องเสียในเด็ก เกิดขึ้นจากหลายปัจจัย

     มีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้เกิดอาการท้องเสียในทารกและเด็กเล็ก เช่น ติดเชื้อไวรัส ติดเชื้อแบคทีเรีย แพ้โปรตีนในนมวัว ได้รับยาปฏิชีวนะบางตัว โดยอาการถ่ายท้องจะทำให้ร่างกายเกิดภาวะขาดน้ำและเกลือแร่ ในกรณีที่ท้องเสียรุนแรงจะทำให้อ่อนเพลียร้องกวนมากขึ้นซึมลง ปัสสาวะออกน้อย ในกรณีนี้ต้องรีบพาไปพบแพทย์

เมื่อเด็กเล็กมีอาการท้องเสีย ‘ไม่จำเป็นต้องงดนมทันที’ แต่ต้องเลือกชนิดของนมให้เหมาะสม

     สำหรับทารกหรือเด็กเล็กที่ดื่มนมเป็นหลัก เช่น นมแม่ ควรให้ดื่มต่อไป เนื่องจากนมแม่มีสารช่วยเสริมภูมิคุ้มกันและฟื้นฟูระบบทางเดินอาหาร อีกทั้งควรดื่มบ่อยขึ้นเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ ส่วนเด็กที่ดื่ม นมผสม ให้ชงสัดส่วนมเท่าเดิม แต่หากทานได้น้อย อาจเพิ่มจำนวนมื้อนมให้ถี่ขึ้นเพื่อให้ลูกยังได้รับสารอาหารเพียงพอ นอกจากนี้ควรให้เด็กดื่มน้ำเกลือแร่เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำและชดเชยการสูญเสียเกลือแร่ด้วย

การเปลี่ยนสูตรนมในบางกรณี

     บางกรณีอาจจำเป็นต้องเปลี่ยนไปใช้นมสูตรที่ไม่มีน้ำตาลแลคโตสชั่วคราว เนื่องจากช่วงท้องเสียอาจทำให้ลำไส้มีการย่อยและดูดซึมสารอาหารผิดปกติ เช่น เซลล์เยื่อบุผนังลำไส้เล็กส่วนที่ผลิตน้ำย่อยแลคโตสถูกทำลาย ทำให้ไม่สามารถย่อยน้ำตาลแลคโตสในนมได้ โดยอาจให้ดื่มนมชนิดนี้จนกว่าอาการท้องเสียจะดีขึ้นแล้วค่อยกลับมาดื่มนมปกติ

ไม่ควรให้เด็กรับประทานยาหยุดถ่ายโดยไม่จำเป็น เพราะจะทำให้เชื้อโรคที่อยู่ในลำไส้ไม่ถูกขับออกมา และอาจเกิดการสะสมของสารพิษหรือเชื้อโรคทำให้มีการกระจายของเชื้อออกนอกลำไส้ รวมทั้งปัญหาลำไส้ไม่ทำงานเกิดท้องอืดได้

ข้อมูลจาก 

ศศิภา กรินทรากุล

นักกำหนดอาหาร